ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τα έμπειρα στελέχη της εταιρείας μας, τα οποία έχουν εκπαιδευθεί στο Μόναχο της Γερμανίας, στις εγκαταστάσεις του Οίκου Sesotec Gmbh, σας προσφέρουν χρήσιμες συμβουλές σχετικά με τα κριτήρια της επιλογής σας ενός ανιχνευτή μετάλλων στην παραγωγική σας διαδικασία. Η εταιρεία μας συνεργάζεται με την Sesotec Gmbh από το 1980 και τα στελέχη της εκπαιδεύονται και ενημερώνονται σε ειδικά σεμινάρια σε τακτά χρονικά διαστήματα. Για να σας βοηθήσουμε στην επιλογή της καταλληλότερης λύσης για την εφαρμογή σας και με συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία από αμέτρητες εγκαταστάσεις σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, δημιουργήσαμε αυτόν τον σύντομο οδηγό.

ΕΙΔΗ ΑΝΙΧΝΕΥΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΒΑΣΕΙ ΘΕΣΗΣ

Τα είδη των ανιχνευτών μετάλλων διακρίνονται ανάλογα με την θέση που μπορούν να εγκατασταθούν σε μια γραμμή παραγωγής τροφίμων, καθώς και στο είδος του προϊόντος προς εξέταση.

Συνεπώς οι ανιχνευτές μετάλλων διακρίνονται σε:

1.     Ανιχνευτές μετάλλων με ταινιόδρομο για έλεγχο του τελικού συσκευασμένου προϊόντος.

2.     Ανιχνευτές μετάλλων για έλεγχο προϊόντος χύδην σε ελεύθερη ροή.

3.     Ανιχνευτές μετάλλων για έλεγχο υγρών και παχύρρευστων προϊόντων.

4.     Ανιχνευτές μετάλλων για έλεγχο προϊόντων υπό αερομεταφορά σε σωληνώσεις.

5.     Ανιχνευτές μετάλλων για προσαρμογή σε κάθετες συσκευαστικές μηχανές.

Η προτιμότερη θέση για την εγκατάσταση ενός ανιχνευτή μετάλλων είναι στον έλεγχο του τελικού συσκευασμένου προϊόντος με τη χρήση ταινιοδρόμου, πριν την δευτερογενή συσκευασία του μέσα στο χαρτοκιβώτιο. Στο στάδιο αυτό το προϊόν έχει συσκευαστεί και είναι αδύνατο σε μεταγενέστερο στάδιο να πέσει κάποιο μεταλλικό σωματίδιο μέσα του. Πολλές φορές όμως υπάρχουν περιορισμοί στην εγκατάσταση ενός ανιχνευτή μετάλλων σε αυτή τη θέση κυρίως λόγω του υλικού συσκευασίας το οποίο μπορεί να περιέχει κάποιο μεταλλικό στοιχείο (πχ μεταλιζέ φιλμ, μεταλλικό κλιπ, μεταλλική κονσέρβα, γυάλινο βάζο με μεταλλικό καπάκι), οπότε και ο έλεγχος του προϊόντος σε κάποιο προγενέστερο στάδιο είναι υποχρεωτικός (εκτός αν χρησιμοποιηθεί ανιχνευτής με ακτίνες Χ - X ray).

Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις η χρήση ενός ανιχνευτή μετάλλων σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο επιβάλλεται και για τηνπροστασία κάποιου μηχανήματος σε μεταγενέστερο στάδιο της επεξεργασίας του προϊόντος. Για παράδειγμα ο έλεγχος από την ύπαρξη μετάλλων ενός μεγάλου κομματιού κρέατος επιβάλλεται για την προστασία των μαχαιριών του μηχανήματος που θα κόψει μεταγενέστερα το κρέας σε μικρότερα κομμάτια. Αντίστοιχα ο έλεγχος χύμα ελιών θα προστατέψει το μηχάνημα που μεταγενέστερα θα συνθλίψει τις ελιές για την παραγωγή πατέ ελιάς.

Επιπλέον υπάρχουν ανιχνευτές μετάλλων που διαθέτουναυτόματο σύστημα απόρριψης του μολυσμένου με μέταλλο προϊόντος με πνευματικό έμβολο / με μπεκ αέρος / με κλαπέτο χωρίς να διακόπτεται η ροή της παραγωγής και ανινχευτές μετάλλων που απλά ειδοποιούν τους χειριστές με μια ηχητική σειρήνα και ένα φάρο, σταματώντας παράλληλα την παραγωγική διαδικασία.

ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ

Η ευαισθησία ανίχνευσης ενός ανιχνευτή μετάλλων εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες:

1.     Διάσταση ανιχνευτή μετάλλων

2.     Είδος και επίδραση προϊόντος προς έλεγχο

3.     Συχνότητα λειτουργίας ανιχνευτή μετάλλων

4.     Θέση του μετάλλου προς ανίχνευση

5.     Μέγεθος του μετάλλου προς ανίχνευση

6.     Είδος του μετάλλου προς ανίχνευση

7.     Σχήμα του μετάλλου προς ανίχνευση

Παρακάτω εξηγείται αναλυτικά η σημασία των παραπάνω παραγόντων

1.     Όσο μεγαλύτερος είναι ο ανιχνευτής μετάλλων, τόσο χειρότερη είναι η ευαισθησία του. Συνεπώς το μέγεθος και η ευαισθησία ανίχνευσης είναι δύο αντιστρόφως ανάλογα μεγέθη. Για το λόγο αυτό είναι προτιμότερο η εγκατάσταση ενός ανιχνευτή μετάλλων να γίνει στην έξοδο μιας συσκευαστικής μηχανής για έλεγχο κάθε τεμαχίου μεμονωμένα, παρά στον έλεγχο ενός ολόκληρου χαρτοκιβωτίου.

2.     Το κάθε προϊόν ανάλογα με το είδος του έχει μια συγκεκριμένη επίδραση, η οποία περιορίζει τις δυνατότητες ενός ανιχνευτή μετάλλων και μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες ανιχνεύσεις (false detections). Κατά κανόνα τα προϊόντα με υψηλό ποσοστό υγρασίας (τυροκομικά, κρέας, ψάρια, ελιές, έτοιμα γεύματα) είναι πιο δύσκολα στον έλεγχο και μπορούν να μπερδέψουν τους ανιχνευτές μετάλλων λόγω της υψηλής επίδρασης τους. Τα ξηρά προϊόντα (αλέυρι, ζυμαρικά, γλυκά, αρτοσκευάσματα, σνακ, ξηροί καρποί, καφές, ζάχαρη, ζύμες) έχουν μικρή επίδραση και ο έλεγχος τους από πιθανή πρόσμειξη με μέταλλα είναι πιο εύκολος.

3.     Υπάρχουν ανιχνευτές μετάλλων με 1,2,4 και πολλαπλές συχνότητες λειτουργίας σε ένα φάσμα από 30-900 Khz. Το είδος του προϊόντος κάθε φορά καθορίζει την απαιτούμενη συχνότητα λειτουργίας και κατά πόσον είναι απαραίτητο το μηχάνημα να είναι εξοπλισμένο με περισσότερες των μια συχνότητες ή όχι. Τα καινούρια μηχανήματα της SESOTEC με την χρήση τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence) διαθέτουν την υψηλότερη ευαισθησία ανίχνευσης στην αγορά με την παράλληλη σταθερή λειτουργία άνευ λάθος ανιχνεύσεων, καθώς διαθέτουν πολλαπλές συχνότητες (multifrequence) ταυτόχρονα (multi simultaneous) στο εκάστοτε προϊόν.

4.     Η ευαισθησία ενός ανιχνευτή μετάλλων δεν είναι η ίδια σε όλα τα σημεία. Στο κέντρο του ανιχνευτή μετάλλων (στο σημείο τομής των δύο διαγωνίων του) η ευαισθησία ανίχνευσης είναι η χειρότερη και αυτό είναι το πιο δύσκολο σημείο να ανιχνεύσει ένα μηχάνημα ένα μέταλλο. Αυτό σημαίνει ότι όσο πλησιάζουμε προς τα ακριανά τοιχώματα πάνω / κάτω και δεξιά / αριστερά η ευαισθησία γίνεται μεγαλύτερη, και το μηχάνημα μπορεί να ανιχνεύσει μικρότερα σε μέγεθος μέταλλα. Το προϊόν πρέπει πάντα να διέρχεται όμως από το κέντρο του ανιχνευτή μετάλλων, διότι στο σημείο αυτό το μηχάνημα έχει την καλύτερη δυνατότητα του περιορισμού της επίδρασης του εκάστοτε προϊόντος.

5.     Όσο πιο μεγάλο είναι ένα μέταλλο, τόσο πιο εύκολη είναι η δυνατότητα ανίχνευσης του. Αν συνεπώς καθορίσουμε το μέγεθος του μετάλλου που μπορεί να ανιχνεύσει ένα μηχάνημα στο κέντρο του πχ 0,8 χιλ σφαιρίδιο, αυτό σημαίνει ότι το μηχάνημα μπορεί πάντα να ανιχνεύει > 0,8 χιλ οπουδήποτε και αν βρεθεί αυτό το μέταλλο μέσα στο προϊόν. Αν το μέταλλο είναι < 0,8 χιλ το μηχάνημα έχει την ικανότητα να το ανιχνεύσει ανάλογα με τη θέση που θα βρεθεί το μέταλλο ώς προς το πηνίο του ανιχνευτή μετάλλων. Όσο πιο κοντά στα άκρα του μηχανήματος διέλθει το μέταλλο, τόσο πιο εύκολα μπορεί να το ανιχνεύσει.

6.     Τα μέταλλα που μαγνητίζονται πχ σίδηρος είναι πιο εύκολα ανιχνεύσιμα από έναν ανιχνευτή μετάλλων. Αντίθετα τα ανοξείδωτα μέταλλα είναι πιο δύσκολα ανιχνεύσιμα. Οι ηλεκτρονικοί ανιχνευτές μετάλλων έχουν την ικανότητα να ανιχνεύουνόλων των ειδών τα μέταλλα (χαλκός, αλουμίνιο, ανοξείδωτο ατσάλι, σίδηρος, ορείχαλκος) σε διαφορετικά μεγέθη το καθένα. Στην βιομηχανία τροφίμων ως σημεία αναφοράς και ελέγχου των μηχανημάτων χρησιμοποιούμε τον σίδηρο (Ferrous) που είναι το πιο εύκολα ανιχνεύσιμο μέταλλο, το ανοξείδωτο ατσάλι (Stainless steel) που είναι το πιό δύσκολα ανιχνεύσιμο μέταλλο και τον χαλκό (Non Ferrous) που η διάσταση ανίχνευσης του βρίσκεται πάντα μεταξύ σιδήρου και αν. ατσαλιού.

7.     Όταν ένα κομμάτι μετάλλου σε σύρμα διέλθει κάθετα ως προς τον ανιχνευτή μετάλλων, η ανίχνευση του καθίσταται πιο εύκολη σε σχέση με τον αν διέλθει παράλληλα ως προς τον ανιχνευτή μετάλλων. Δηλαδή και το σχήμα του μετάλλου παίζει σημαντικό ρόλο. Για το λόγο αυτό στη βιομηχανία τροφίμων χρησιμοποιούμε κυκλικά σφαιρίδια για τον έλεγχο και την διακρίβωση των μηχανημάτων.

Όλοι οι κατασκευαστές ανιχνευτών μετάλλων ορίζουν μια ενδεικτική ευαισθησία ανίχνευσης του κάθε μηχανήματος σε σίδηρο, χαλκό και ανοξείδωτο ατσάλι, που αναφέρεται πάντα στο κέντρο του μηχανήματος και σε ιδανικές συνθήκες, δηλαδή ευαισθησία ανίχνευσης 100% και γωνία ηλεκτρομανητικού πεδίου 0 μοίρες. Τώρα κάθε φορά ανάλογα με την επίδραση του εκάστοτε προϊόντος, μεταβάλλονται αυτές οι παράμετροι και έτσι αλλάζει και η πραγματική ευαισθησία ανίχνευσης σε κάθε μέταλλο.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗ ΜΕΤΑΛΛΩΝ

Συνεπώς σύμφωνα με τις παραπάνω πληροφορίες τα κριτήρια επιλογής ενός ανιχνευτή μετάλλων πρέπει να είναι τα κάτωθι:

1.     Καταληλλότερη θέση εγκατάστασης

2.     Τεχνικά χαρακτηριστικά

3.     Αξιοπιστία και βλάβες στην διάρκεια του κύκλου ζωής

4.     Τιμή κτήσης

5.     Τεχνική υποστήριξη και εμπειρία προμηθευτή

6.     Τιμή ανταλλακτικών

7.     Ψηφιακή μεταφορά δεδομένων & Industry  4.0

Πιο συγκεκριμένα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τις εξής πληροφορίες:

1.     Η καταλληλότερη θέση εγκατάστασης εξαρτάται από το είδος του προϊόντος και την διάταξη της γραμμής παραγωγής

2.     Στα τεχνικά χαρακτηριστικά του μηχανήματος πρέπει να δίνεται σημασία στην εξ ολοκλήρου κατασκευή του από ανοξείδωτο ατσάλι, στην στιβαρότητα του πλαισίου στήριξης του, στον βαθμό προστασίας του (IP65/IP69), στην ευκολία του προγραμματισμού λειτουργίας του, στον εύκολο τρόπο καθαρισμού του. Αν η εφαρμογή το απαιτεί, υπάρχει δυνατότητα ακόμα και για κατασκευή μηχανήματος με αντιεκρηκτική προστασία και πιστοποιητικό ΑΤΕΧ. Επιπλέον αν ο εκάστοτε πελάτης επιθυμεί να πιστοποιηθεί βάσει κάποιου διεθνούς πιστοποιητικού π.χ. BRC, υπάρχουν ειδικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί το μηχάνημα,  τις οποίες γνωρίζουν τα στελέχη της εταιρείας μας, προκειμένου να επιλέξουν μαζί το κατάλληλο μηχάνημα με τον κατάλληλο συμπληρωματικό εξοπλισμό.

3.     Σημασία πρέπει να δίνεται επίσης στους κατασκευαστές των επιμέρους τμημάτων του μηχανήματος (πχ κινητήρας, inverter, τροφοδοτικά, φωτοκύτταρα) και στην πιθανότητα εμφάνισης βλαβών κατά την διάρκεια του κύκλου ζωής του μηχανήματος.

4.     Πολύ σημαντικός παράγοντας είναι βεβαίως και η τιμή κτήσης του μηχανήματος. Παρόλαυτα δεν σημαίνει και ότι το φτηνότερο μηχάνημα της αγοράς είναι και το καλύτερο. Υπάρχουν κρυφά κόστη όπως το κόστος μια ηλεκτρονικής πλακέτας που μπορεί να χαλάσει σε σύντομο χρονικό διάστημα και τελικά ενώ το αρχικό κόστος απόκτησης είναι χαμηλό, το τελικό κόστος χρήσης για τον αγοραστή να εκτοξευθεί στα ύψη.

5.     Η άμεση τεχνική υποστήριξη τηλεφωνικά και με τεχνικό προσωπικό, αλλά και η εμπειρία ενός προμηθευτή από προγενέστερες παρόμοιες εφαρμογές είναι ιδιαίτερα κρίσιμος παράγοντας του ανιχνευτή μετάλλων που θα επιλέξετε για την εταιρεία σας. Αναζητήστε το πελατολόγιο του προμηθευτή που θα επιλέξετε και κρίνετε την εμπειρία του πριν λάβετε την τελική σας απόφαση. Ένας έμπειρος προμηθευτής μπορεί να σας συμβουλεύσει ακόμα και για τις εξωτερικές ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές, οι οποίες μπορούν να εμποδίσουν την άρτια λειτουργία του μηχανήματος σας και να σας συμβουλέψει για τον τρόπο της μέγιστης αξιοποίησης της απόδοσης του.

6.     Η τιμή των ανταλλακτικών είναι μείζονος σημασίας. Υπάρχουν κρυφά κόστη σε ανταλλακτικά και φθειρόμενα μέρη σε ένα μηχάνημα, τα οποία μπορεί να μην τα σκεφτείται στην αρχή, αλλά να τα πληρώσετε ακριβά σε σύντομο χρονικό διάστημα.

7.     Εξίσου σημαντική είναι η συμμόρφωση του μηχανήματος με τις επιταγές του Industry 4.0, κάτι που συνεπάγεται την δυνατότητα ψηφιακής παρακολούθησης των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, την δυνατότητα μεταφοράς και αποθήκευσης των δεδομένων αλλά και την αυτόματη δημιουργία αναφορών και reports για το τμήμα ποιοτικού ελέγχου της εταιρείας αλλά και για τους auditors.

Δείτε το σχετικό βίντεο παρακάτω